SORGIN EHIZA

XVI mendean Europan eta Euskal Herrian, emakumeen aurkako mugimendua izan zen.

Mugimendu honi Sorgin ehiza deitzen zaio. Biktima gehienak emakumeak izan ziren. Ehun milaka emakume bizirik erre, urkatu eta torturatu zituzten. Historialariek gutxi ikertu dute sarraski hau, eta gaur egun feministak izan dira lehenak gertaerak salatzeko.

Hasiera

XVImendearen erditik aurrera legalariek lege berri batzuk egin zituzen. Lege horiek sorginkeriak krimen nagusitzat harzen zituzten. Emakumeen aurkako epaiketak hasi iren.

ZEINTZUK ZIREN AKUZAZIOAK?

Edozein emakume izan ahal zen susmagarria.Honen hondorioz, izua eta beldurra zabaldu zen emakumeen artean. Eskubiderik ez zeukaten emakumeek eta onartu behar izan zituzten haiei buruzko gezur guztiak.Akuzazio artean, hauek ziren batzuk: deabruaren laguna izatea, magiaren bidez haur mordoa hitzea, umeen odola xurgatzea, edabe magikoak egitea, ganadua eta uztak suntzitzea, ekaitzak sortzea... Epaiketa amitu ondoren, erre egiten zituzten eta ondasunak kentzen zizkioten: animaliak, lurra... Bebai seme-alabak ere erre egiten zituzten.

NORK EGIN ZUEN TRISKANTZA HAU?

Jende boteretsuak eraman zuen aurrera sorgin ehiza. Eliza katolikoak elkarte bat egin zuen sorginak harrapatzeko eta hilteko: inkizizioa elkartea. Herriz-herriz zihoan emakume susmagarriak topatzeko asmoz. Euskal Herrian zihoan emakume susmagarriak topatzeko asmoz. Euskal Herrian Plierre de Lancre inkisidoreak basakeri hau aurrera eraman zuen eta milaka emakume euskaldun erre zituen, batez ere Lapurdin.

EGIAZKO ZORGINAK ZIREN?

Ez ziren benetako sorginak. Gehienak emakume behartsuak ziren: Laboriak eta soldatapeko langileak. Emakume jakintzuak eta errebeldeak ziren.

EMAKUME ERREBELDEAK

XVI mendean Irruen desjabetzea gertatu zen: familia aberatsak lur horiek erosten hasi ziren eta lur horien jabe bihurtu ziren. Nekazariek lurren jabetzea galdu zuten, eta pobretu ziren. Aldaketa honen ondorioz, nekazariak gose handia pasatzen hasi ziren eta bizimodu gogorra pasatzen zuten: lan asko egiten zuten lurra lantzen, baina jabeari eman behar zioten ia-ia guztia.Borroka gogorrak egiten zituzten beren haurrak gosetik babestu nahian. Emakumeak gizonak bezain kementsuak ziren eta askotan gizonezko arropaz jantzita zihoazen. Protestatzen zuten emakume asko salatuak izan ziren eta sorgintzat hartu zituzten. Eliza katolikoak eta familia aberatzek ez zituzten gustuko protestak eta sorgin ehizaren bitartez, hainbat emakume hil zuten.

ERRETZEKO EKITALDI PUBLIKOA

Komuitateko kide guztiek joan behar zuten emakumeak erretzen zituzten ekitaldira. Horrela izua eta beldurra zabaldu egiten zen emakumeen artean.

 EGILEA:IKER BIKANDI 

TALDEA: MOREA