2021-03-26

LA GUERRA

Hace diez años un soldado llamado Jack cuando  tenía diecisiete años le dieron la noticia de que cuando tuviera veinte años le iban a llevar a la guerra. Él estaba alarmado y estuvo preparándose durante dos años. Cuando tenía veinte años se fue a la guerra.

Cuando Jack fue a la guerra le dijeron que tenía que infiltrarse. El no sabía cómo hacerlo. Pero le pusieron en la lista del otro bando, después de meses entrenando en el bando enemigo llegó el dia de la traición, tenia que sabotear las armas y los walkies talkies. No lo hizo y se fue mientras todos dormían. Fue donde el capitan del bando suyo y le dijo que no habia saboteado al bando contrario y le pregunto ¿por que? Jack le dijo que sabia que iban a matar a la gente y a los otros no, y por eso no lo hizo. Jack fue detenido por no cumplir su mision, otro infiltrado hizo el trabajo de Jack.

Jack hizo un tunel con una cuchara y una horquilla para las esposas, y se escapó. 

 

Gina Vivanco 

Talde: morea 




                                                                                                

SORGIN EHIZA


XVI mendean Europan eta Euskal Herrian, emakumeen aurkako mugimendua izan zen.

Mugimendu honi Sorgin ehiza deitzen zaio. Biktima gehienak emakumeak izan ziren. Ehun milaka emakume bizirik erre, urkatu eta torturatu zituzten. Historialariek gutxi ikertu dute sarraski hau, eta gaur egun feministak izan dira lehenak gertaerak salatzeko.

Hasiera

XVImendearen erditik aurrera legalariek lege berri batzuk egin zituzen. Lege horiek sorginkeriak krimen nagusitzat harzen zituzten. Emakumeen aurkako epaiketak hasi iren.

ZEINTZUK ZIREN AKUZAZIOAK?

Edozein emakume izan ahal zen susmagarria.Honen hondorioz, izua eta beldurra zabaldu zen emakumeen artean. Eskubiderik ez zeukaten emakumeek eta onartu behar izan zituzten haiei buruzko gezur guztiak.Akuzazio artean, hauek ziren batzuk: deabruaren laguna izatea, magiaren bidez haur mordoa hitzea, umeen odola xurgatzea, edabe magikoak egitea, ganadua eta uztak suntzitzea, ekaitzak sortzea... Epaiketa amitu ondoren, erre egiten zituzten eta ondasunak kentzen zizkioten: animaliak, lurra... Bebai seme-alabak ere erre egiten zituzten.

NORK EGIN ZUEN TRISKANTZA HAU?

Jende boteretsuak eraman zuen aurrera sorgin ehiza. Eliza katolikoak elkarte bat egin zuen sorginak harrapatzeko eta hilteko: inkizizioa elkartea. Herriz-herriz zihoan emakume susmagarriak topatzeko asmoz. Euskal Herrian zihoan emakume susmagarriak topatzeko asmoz. Euskal Herrian Plierre de Lancre inkisidoreak basakeri hau aurrera eraman zuen eta milaka emakume euskaldun erre zituen, batez ere Lapurdin.

EGIAZKO ZORGINAK ZIREN?

Ez ziren benetako sorginak. Gehienak emakume behartsuak ziren: Laboriak eta soldatapeko langileak. Emakume jakintzuak eta errebeldeak ziren.







EMAKUME ERREBELDEAK

XVI mendean Irruen desjabetzea gertatu zen: familia aberatsak lur horiek erosten hasi ziren eta lur horien jabe bihurtu ziren. Nekazariek lurren jabetzea galdu zuten, eta pobretu ziren. Aldaketa honen ondorioz, nekazariak gose handia pasatzen hasi ziren eta bizimodu gogorra pasatzen zuten: lan asko egiten zuten lurra lantzen, baina jabeari eman behar zioten ia-ia guztia.Borroka gogorrak egiten zituzten beren haurrak gosetik babestu nahian. Emakumeak gizonak bezain kementsuak ziren eta askotan gizonezko arropaz jantzita zihoazen. Protestatzen zuten emakume asko salatuak izan ziren eta sorgintzat hartu zituzten. Eliza katolikoak eta familia aberatzek ez zituzten gustuko protestak eta sorgin ehizaren bitartez, hainbat emakume hil zuten.

ERRETZEKO EKITALDI PUBLIKOA

Komuitateko kide guztiek joan behar zuten emakumeak erretzen zituzten ekitaldira. Horrela izua eta beldurra zabaldu egiten zen emakumeen artean.

 EGILEA:IKER BIKANDI 

TALDEA: MOREA

BALEZALE EUSKALDUNAK

X.mendean

 Jende askok arrantzale bezala lan egiten zuten. Orduan jende asko bildtzen zen kostaldean, itsasoak eskaintzen zuen guztia aprobetzatzeko asmoz. Baina gehien balio zuen arraina kantaurin balea zen. Baleak hilda ala bizirik aurkitzen zituzten. Itsas ertzean, urria eta maiatz arean gehiago agertzen ziren. Harrezkero animali horiek ehizazeko moduan hobetzen joan ziren. Laster asiko ziren langintza horretan, buru belarri baleak lehen mailako baliabide bilakatu zen. Euskal arrantzale ausartak Erdi Aroko itsas gizonik trebeenak izatera iritsi ziren. IX eta X. mendeetan bikingoak oso trebeak ziren eta oso ausartak, ontzigintzan euskaldunek haiengandik ikasi zuten. Bale arrantzari buruzko datu idatzirik zaharrenetarikoa 1.059. urtekoa da.


XVI eta XVII. mendeak

XV. mendetik aurrera Kantauri itsasoan baleak ehizatzen eta ehiaztzen ibili ondoren, baleak desagertzen hasi ziren. Balearen olioa oso baliotsua zen Europa osoan: harein egiten ziren xaboiak eta kaleak kaleak arrgiztazeko erabiltzen zen. Orduan euskaldunak bazter urrunagoetara joaten hasi ziren baleen bila. XVI eta XVII. mendeetan Kanadako Labrador eta Ternua  lurraldetaraino joaten ziren euskaldunak baleak arrapatzen. Orduan itsasertzak euskaldun arrantzalez bete ziren. Baita arrantza ere Artiko Ozeanora, Barenys itsasora, Groenlandiara eta Ialandiara  heldu zen.


XVII. mendean 

Mende honetan bale ehiztariak gutxitzen hasi ziren pixkanaka-pixkanaka eta baleak ere bai. Baina ez ziren guztiz desagertu eta batzuk jarraitu zuten holandarren eta inglesen menpe.


Bitxikeri bat Danimakako erregea

Euskaldunak baleak ehizatzen onenak ziren eta horregaitik Dinamarkako  erregeak 1.617. urtean  18 baleontzi euskaldun eta arrantzalek kontratatu zituen, Artikora joateko eta baleak harrapatzeko.


Balezaleek arrastoak

Euskal Herriko itsas aldeo hainbat herietako armarrietan balea geratzen da, bale harrapaketaren  lekukoa da. Gaur egungo Ternuako, Labradoreko eta Norvegiako Artikoko mapetan, balezaleak egon ziren lekuetan, euskal leku-izenak topa ditzakegu: Bizcayarfonna, Biscayarbuken, "euskaldunen lekua" Kanadako Labrador aldean, kostaledean, erkeologoek XVI. mendeko 15 herrixka topatu dituzte, gaur egun. Bertan euskaldunak bizi izan ziren eta aztarna hauek atara dituzte: baleen koipea urtzeko erabilten ziren labeak, lortzen zuten olioa gordetzeko kupelak, Euskal herritk ekarritako teilak eta hilten ziren hilobiak.


      AIUR GORRITI    TALDE MOREA                                         

                                                                                                          

                                                                                                                                     

 



2021-03-12

EL PROFESOR CHIFLADO

        

La historia que os voy a contar trata de mi: Hola soy Juan, pero me llaman el profesor chiflado. 

Cuando naci era superdotado. Con 10 años acabe la unibersidad y me dedique a los a las ciencias.

Haciendo experimento con 15 años,

exploto y me empezaron a leggar ideas locas a la cabeza. Construi muchos artilugios extraños.

Un dia me llamaron para ser profesor en una escuela de alumnos superdotados y fui. Les enseñe mucha muchas cosas.


Os voy contar el dia mas gracioso que me hicieron pasar en la escuela.

Era el dia de los muertos, y los alumnos me querian gastar una broma, les dije que yo me asustaba, pero lo intentaron. Yo estaba en vater y un alumno me pego un susto, y me manche por el agua que estaba en el retrete.

El dia quer mas veces les eche la bronca:

Estabamos en clase y los niños hablando. Les dije:

-prestad atencion

y ni caso, seguian hablando por lo moviles.

Luego me pregnto uno:

-¿puedo ir al baño?

y le conteste:

vale, pero 5 minutos.

Mas tarde tuve que ir al baño porque no volvia. Regrese y luego fue otro niño sin permiso y me quede todo muy enfadado para todo el dia.

Bueno, ahora mismo estoy jubilado, no pregunteis mis años, que es de mala educacion.

Ahora soy escritor y con estas paginas os quiero resumir mi historia edsde que naci hasta que me jubile.

Me ha encantado mi vida y todavia me faltan cosas por hacer. Tengo cogidos vales de mensaje en el Caribe.  Voy a visitar todo el Caribe y tambien voy a vucear con tiburones y hacer puenting visitar paris... 

La verdad quiero visitar todo el mundo, hasta los sitios mas raros. Es mi sueño desde que aprendi a escribir con un año, pero las edades no importan, solo la diversion y el deseo que ha hecho que te diviertas y que para ti todo sea posible en esta preciosa vida. 

Les agradezco a mi madre y a mi padre por haberme traido  a la vida.

Noa Apraiz

3 zikloa 

talde laranja



        

Ipuina Leire elurretan

                                   

Urte Hasiera zen,2021 urtarrilaren 1.a.Leirek 10 urte zuen,bere neba Inigok 7 urte zituen.


Leire txalet batean bizi zen,3 pisu zituen. Goian logelak zeuden,erdia egongela,sukaldea eta  kampora ateratzeko atea.Eta behean txoko bat  garaje batekin alboan.


Konfinamendu garaian,ez zuen oso txarto pasatu,bi lorategi zituelako,nahiko  handiak. Aurrekoan piszina bat  zuten oso handia,eta atzeo aldean porteria bat eta saskibaloira jolasteko kantza bat.Leire elurra egitea

nahi zuen  baina negu guztian ez zuen ezer egin.

Lotara joan zen eta hurrengo egunean, esnatu eta lorategira joan zen:elurrez beteta zegoen.Goaldu ondoren gurasoekn elur gerra  egin zuten eta arratzaldean elur panpin  erraldoi bategin zuen.Leire oso pzik zegoen,bereetxean elurra zegoeak.Elurrarekin jolastu ondoren Leireren amak Txokolate beroa egin zion     meriendatzeko.Trneoa hartu eta elurretaik bota ziren.Gurasoak esatenzieten:

-Leire,Inigo,ez bota trineoareki,azkenean min egingo zarete!!!

Baina eurek ala ere elurretik  trineoarekin botatzen jarraitzen zuten.Argazki asko egin zituzten elurretan  gero albun bat egin nahi zutelako.Horrela ibili ziren beste egunetan ere,oso ondo pasatu zuten astea,elur panpinak egoiten,elur gerrak...


Hurrengo egunean,lagunekin geklditu zen zinemara joateko.Txanoa,bufanda eta eskularruak  hartuzituen.Hotz handia giten zuelako.Horrela aste oso bat,glditu gabe,elurra barra-barra ari zen.

Baina bakarrik aste bete izanzen.Hurrengo zapatuan elurra egiteari utzi zion eta handik bi egunetara,ez zen elurrik gelditzen.Berari ez zitzaion asko importa Leire  gutxienez aste baten eñurraz gozatu zuelako,beste batzuk ez zuten elurrik eduki eta momontuz ez dute edukiko


Garazi Llamosas

3.zikloa talde urdina

Hagina gela




MI PAJARO PIPI

 Mi pajaro se llama pipi. Vive con mi abuela y es decolor verde. Cuando lo vi por primera vez pensaba que era un pajaro  normal, pero me equivocba, es un pajaro muy especial. Mide mas o menos 15 centrimetros, es decir es enano. Tiene los hojos muy pequeños pero el pico largo. Mchas veces es muy tavieso con todos menos con mi abela, por que sera?'

siempre quiere sair de su jaula para andar volando por casa de mi abuela, pero luego nos cuesta encontrarlo.  Entre nosotros nos llevamos muy bien, pero con mi ermano no se lleva muy bien  porque le gusta que se meva mucho.


JON RUBIO

TALDE LARANJA

 










2021-03-05

Barak Obama

Fue el presidente numero 44 de los Estados Unios antes de Donal Trump. Es del partido Democrata, y goberno duante 8 años. Entre sus caracteristicas fisica podemos destaar que es alto, delgado, su piel es oscura y su pelo es corto. Sus caracteristicas pricologicas son que es una persona carismatica, que es un buen orador, pero es un poco arrogante. En reaidad no es que sea un hombre arrogante sino que es una persona segura de si misma, inteligente y exitosa. en su tiempo libre, le gusta estar con su familia.

Jon Urien 

Talde zuria 

5. maila.







Sentsazio ziragarriak jolastorduan


Egunero 11:00 etan  jolastordura ateratzen gara,batzuk hamaiketakoa jaten 
dute, eta beste batzuk  jarraian jolastera ! Nik hamaiketakoa jaten dutenetako 
bat naiz. Bukatzen dudanea lagunekin jolasten joaten naiz.

Lagunekin, arrapaketara pi30 eta abarretara jolasten dut.Ondo ibiltzen gara jolasten , txirrinak jo arte. Orain covid dela eta, musika bat jartzen dute, beti musika  berdin 
eta aspergarria da.

Lehen  txirrinak joten zuenean, zuzenean joaten ginen gelara, baina covid dela eta ilarak egin behar 
ditugu , 3 zikloko  6 taldeak .Txirrinak edo musika jotzen duenean beti molestatzen 
naiz patio gehiago nahi dudalako. Batzutan, oso nekatuta joaten naiz  gelara , eta beste batzutan ez.    


Aitor Agirre
Talde Urdina







                                                             

Dragoi Garaiezina

Bazen behin dragoi oso gaizto bat,bere kobazuloan bizi zen.Jendeak deitzen zion Dragoi  Garaiezina.Dragoi hori errege bat zen,berak urre pilo bat zeukan.Dragoi erregeak zirenak agintzen zieten bestei,baina bera zen erregerik onena.

Egun batean gladiadoreak gaztelura nekatuta joan ziren,batzuk etxera joan ziren eta beste batzuk erregearengana.Kejatzen zirenak,esan zuten ezin zutela egun osoan joan dragoiarengana eta ezin zutela deskantsatu.Erregeak erabaki zuen,dragoiarengana joango zela.

Erregeak joan zenean beldurra zeukan.Erregeak pentsatu zuen borroka egien ez zuela irabaziko ezer.Erregea kobazuloan sartu zenean dragoia ez zegoen, baina urre pila bat ikusi zuen.Bera hasi zen errea hartzen, gero etzera joan zenean,konturatu zen norbait bere atzetik zegoela,gazteluan zegoenean errea gorde zuen.

Dragoia ez zen agertu inoiz,baina dragoi txiki bat agertu zen eta bera geratu zen dragiarekin eta urrea hartu zuen gauza berriak egiteko.


Tijani Languaye

3.zikloa