Galtzeko arriskuan XIX., Europa osoan bizi zen. Pixkanaka, baina haren lekuak galtzen joan dira. Europako mendebaldean galdu egin da. 1.917ko urtetik ondoren animalia babespean dago. Suitza, Frantzia eta Austriako mendi askotatik desagertu ondoren berriro agertzen hasi da.
Euskal herrian ere bai Aitzina, Euskal Herriko basoeta ere bizi zen eta 1.936-an ehizatu zuten azkena, Alaitzen, Nafarroan. Azken urteetan hainbat aztarna eta behaketak egon dira, Nafarroan eta Zuberoan uste da oraindik bizi direla. Egotekotan ere pirinioetan bizi ahal da.
Ehiztari aparta Oso abila da ehiza. Haragijalea da, eta ugaztun txikiak asko gustatzen zaizkio. Animali handiak ere gustatzen zaizkio: Sarrioak eta orkatzak. Bera baino animali handiagoak hiltzen ditu.
Bakartiak Animalia bakartia da. Negu amaieran elkartzen dira eta otsailetik apirilera bitartean araldian egoten dira. Arrak semea estali ostean, berriro banatzen dira.
Ama zaintzailea Maiatza eta ekaina artean kumeak jaiotzen dira; bi edo hiru. Amak bakarrik hazten eta hezten ditu. Bost hilabetez titia ematen die. Ehizatzeko sekretuak ere irakasten dizkie. Amaren altzoan urtebetez egoten dira.
Jon R. Talde laranja
3. Zikloa Pagoa gela
No hay comentarios:
Publicar un comentario